Uchwała nr 79/2012 Naczelnej Rady Adwokackiej
Uchwała nr 79/2012
Naczelnej Rady Adwokackiej
z dnia 22 września 2012 r.
Naczelna Rada Adwokacka z głębokim niepokojem obserwuje przebieg prac legislacyjnych w przedmiocie założeń do ustawy o zmianie ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych i o zmianie kodeksu postępowania cywilnego. Niepokojący jest nie tylko fakt zagubienia w procesie legislacyjnym stanowiska Naczelnej Rady Adwokackiej
w jakże istotnej dla Adwokatury sprawie, jaką jest zmiana sposobu uiszczania opłat sądowych. Likwidacja znaków opłaty sądowej, której Naczelna Rada Adwokacka jest zdecydowanym przeciwnikiem, nie jest poparta rzetelnymi analizami: czy to merytorycznymi, czy finansowymi. Znaki sądowe są nie tylko ważnym sposobem uiszczania opłat sądowych. Ta forma płatności istotnie przyspiesza rozpoznanie i załatwienie spraw. Znaki opłaty sądowej są w końcu instrumentem pozwalającym na realizowanie dochodów budżetowych zanim jeszcze powstanie obowiązek ponoszenia opłat sądowych. Należy więc zbadać, czy korzyści uzyskiwane przez Skarb Państwa z faktu wcześniejszego wykupywania znaków nie rekompensują kosztów produkcji i dystrybucji tych znaków.
W związku z powyższym Naczelna Rada Adwokacka postuluje, aby wprowadzenie elektronicznej platformy płatności stanowiło osobną, nową ścieżkę płatności opłat sądowych, nie zaś alternatywę dla znaków sądowych.
Jednocześnie Naczelna Rada Adwokacka ponawia postulat podjęcia głębszej reformy systemu kosztów sądowych w sprawach cywilnych, w tym przede wszystkim rozwiązania problemu kosztów zastępstwa procesowego. Wymaga pilnej zmiany rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Zasadne wydaje się doprowadzenie w pierwszej kolejności do tego, aby w tzw. sprawach cywilnych z wyboru obywatele uzyskali prawo do zwrotu realnych kosztów zastępstwa procesowego według średnich stawek rynkowych. Obecne regulacje prawne im tego nie gwarantują, co wymiernie ogranicza prawo dostępu do profesjonalnej pomocy prawnej. Rozdzielenie regulacji prawnych w tej materii na sprawy z wyboru i sprawy z urzędu wydaje się być zasadne także z uwagi na konieczność wprowadzenia systemu bezpłatnej przedsądowej pomocy prawnej. Naczelna Rada Adwokacka postuluje przy tym, by
w przygotowywanym systemie bezpłatnej, przedsądowej pomocy prawnej nie doszło do ograniczenia prawa każdego obywatela do skorzystania z pomocy najlepiej przygotowanych profesjonalistów.
Prezes
Naczelnej Rady Adwokackiej
(Andrzej Zwara)
adw. Andrzej Zwara
